پس از آنکه مارک زاکربرگ خبر از تغییر نام مجموعه فیسبوک به متا را داد و از واژه متاورس (metaverse) استفاده نمود، این واژه به سرعت به ترندی جهانی بدل شد و بسیاری سعی در توضیح این مفهوم برآمدند. اگر شما هم از روی کنجکاوی به دنبال یافتن سئوالات ذهنی خود در خصوص متاورس هستید، ما در این مقاله همراه شما هستیم تا با هم ببینیم متاورس چیست؟ از کجا شروع شده است؟ قرار است دنیای ما را به چه سمتی ببرد؟ و با کاربردهای متاورس آشنا شویم.
معنی متاورس
این کلمه که اولین بار در سال 1992 میلادی توسط نیل استفنسون نویسنده رمانهای تخیلی در کتاب snow crash به کار برده شد، تلفیقی از دو واژه Meta به معنی «فراتر و ماورا» و Universe به معنی «جهان» است و میتوان آنرا «فرا جهان» و یا «دنیای ماورا» تعریف نمود اما شاید به صورت دقیقتر بتوان آن را دنیایی مجازی و موازی با دنیای حقیقی تعریف نمود، پس بهتر است از همان واژه متاورس به جای برگردان فارسی استفاده نماییم.
متاورس چیست؟
بسیاری از متخصصان حوزه تکنولوژی متاورس را آینده اینترنت میدانند که شامل دنیایی مجازی، پیچیده و دائمی متشکل از میلیونها المان و مکان و مقصد میباشد که افراد مختلف میتوانند وارد این دنیا شوند و آواتار (شخصیت مجازی) خود را ایجاد نمایند و از طریق ابزارهای تعاملی دیجیتالی (نظیر عینکهای واقعیت مجازی) با سایر افراد حاضر در این دنیا تعامل داشته باشند، خرید کنند، سفر بروند، تفریح کنند، و در یک کلام زندگی کنند. بنابراین میتوان متاورس را دنیای مجازی و سه بعدی میباشد که حتی قابلیت دریافت احساسات از طریق حواس پنجگانه را نیز خواهد داشت میباشد که هر فرد حقیقی میتواند در آن یک شخصیت مجازی برای خود داشته باشد و هر فعالیت و تعاملی که بخواهد را انجام دهد. شاید از خود بپرسید این اتفاق درون بازیهای رایانهای نیز سالهاست رخ میدهد و انسانها شخصیت مجازی خود را میگیرند و با سایر افراد حاضر در آن بازی تعامل دارند و به مکانهای مختلف جهان بازی میروند. گفته شما درست است اما متاورس یک مفهوم است و نباید آنرا در قالب محیط یک بازی محدود نمود، در واقع در قالب مفهوم متاورس و در دنیای مجازی آن میتوان هم بازی نمود، هم خرید کرد هم با دوستان گفتگو نمود و سفر کرد.
تا اینجا با مفهوم متاورس آشنا شدیم و اکنون باید با 3 ساختار و ویژگی اساسی آن را نیز بدانیم:
تعامل پذیری یا interoperability در متاورس باعث میشود که شما به دلخواه و میل خود از مکانها، بازیها و امکانات مختلف آن استفاده نمایید، با افرادی که دوست دارید تعامل کنید، دارایی های خود در متاورس را بفروشید و یا هدیه دهید، درآمدهای خود را صرف خرید کنید و حتی از پولهای مجازی خود که در مکان یا بازی A بدست میآورید در مکان، فروشگاه یا بازی B استفاده نمایید.
حس حضور یا presence مجازی را همه به گونهای تجربه نمودهایم، همان وقتی که با تماسی تصویری دوستان خود را در کنار خود احساس کردهایم. این موضوع در سالهای گذشته به سرعت از تجربه ارسال پیام متنی، گفتگوی صوتی، ارسال تصویر و شبکههای اجتماعی به تماس تصویری (حتی همزمان با چندین نفر) رسید و حالا متاورس به ما وعده حس حضور همه جانبه را میدهد، همان چیزی که خیلیها همیشه آرزویش را داشتند، که بتوان حس لامسه و بویایی و حتی احساسات عاطفی را نیز همزمان با تعامل مجازی با افراد منتقل نمود.
استانداردسازی متاورس باعث میشود که شبکهها، پلتفرمها، بازیها و کل المانهای متاورس بتوانند با هم ارتباط و تعامل داشته باشند و به نوعی باعث گسترش ابزارها و سرویسهای موجود در متاورس خواهد شد.
حال که اظلاعاتی کلی در خصوص متاورس پیدا کردیم، بیایید نگاهی بیندازیم به این ویدیو که تصوری از دنیای عصر متاورس است و توسط شرکت ادوبی ساخته شده است.
کاربردهای متاورس
اگر تا اینجا به این نتیجه رسیدهاید که متاورس قرار است در حد یک تفریح و بازی و حضور در دنیایی مجازی مانند گشت و گذار فعلی ما در اینستاگرام خواهد بود، مطمئناً در آینده نظر شما تغییر خواهد نمود چرا که متاورس آمده است تا دنیای حقیقی ما را نیز دچار تغییراتی رو به جلو نماید. اجازه دهید با هم چند نمونه از این تغییرات را با هم بررسی و تصور کنیم:
شما شخصیت مجازی خود را در متاورس دارید و بسیاری از فعالیتهای کاری خود را در متاورس مدیریت خواهید نمود، مثلاً جلسات کاری خود را به راحتی در این فضا برگزار خواهید نمود و دیگر تنها صدا و تصویر افراد حاضر در جلسه را نخواهید داشت و تعامل سه بعدی همراه با حس حضور نیز به آن اضافه خواهد شد. شما میتوانید فروشگاه اینترنتی خود را در این دنیای جدید به صورت 3 بعدی داشته باشید و درست مثل یک مغازهدار سنتی منتظر مشتری باشید و جلوی پای او بلند شوید و به او دست دهید و حتی به جای پول رایج مثلاً از وی توکن یک بازی را بپذیرید. نظیر این تحولات باعث این میشود که دیگر برای بسیاری از کارها نیازی به فضای فیزیکی نباشد و در بسیاری از هزینههای خرید و اجاره مکان صرفهجویی شود، هر چند ممکن است لازم شود در دنیای جدید خانه یا مغازه بخریم!!
کسب درآمد از بازیهای دیجیتال چند سالی است که رونق گرفته است بازیهای مختلف پاداشهایی را به کاربران خود میدهند که تا چندی پیش فقط قابلیت خرج کردن در همان محیط را داشت و برخی افراد با فروش اکانتهای بازی خود که در سطوح بالا بود درآمد کسب میکردند که اخیراً این مشکل با ارائه توکن غیرمثلی توسط بازی به کاربر مرتفع شده و افراد میتوانند هم اکانت خود را داشته باشند و هم از بازی لذت ببرند و هم درآمد خود را به ولتهای دیجیتال منتقل و نقد کنند. این مسیر در متاورس به تکامل خواهد رسید و میتوان از این درآمدها در همان دنیای مجازی استفاده نمود و خرید کرد و به سینما رفت!!
حتماً برای شما هم پیش آمده بود که در روز سرد زمستان وقتی صبح زود برای رفتن به مدرسه بیدارتان کرده بودند، زیر لب آرزو کرده باشید ای کاش میشد از جای خود بلند نشوید و امروز به مدرسه نروید. شاید رویای ما تبدیل به روزمرگی فرزندان ما شود، همانطور که در دوران همهگیری کرونا آموزشها کاملاً مجازی شد، توسعه متاورس میتواند ایرادات آموزش مجازی فعلی را تا حدود زیادی مرتفع نماید و دیگر نیازی نباشد برای درس خواندن از تخت گرم و نرم جدا شد و به مدرسه رفت، بلکه از همانجا وارد مدرسه شد و در کنار همکلاسیها نشست و با حضوری سه بعدی در کلاس درس آموزش ببینیم!
رویای جذاب دیگری را که متاورس به ما هدیه خواهد داد سفر است. اما این سفر تنها به معنای حرکت در مکان و مثلاً بازدید از برج ایفل وقتی که در خانه خود در تهران نشستهاید نمیباشد، چرا که شما میتوانید حتی در اتفاقات تاریخی نیز سفر کنید و به عنوان مثال خود را در میان یک جنگ تاریخی ببینید!
نظم و قانون در متاورس بر عهده هیچ دولت، نهاد و یا موسسه متمرکزی نخواهد بود و کاملاً بر عهده بلاکچین میباشد و ساختار اقتصادی آن نیز بر پایه ارزهای دیجیتال و توکنهای NFT خواهد بود.
هرآنچه که تا اینجا در مورد متاورس و کاربردهای آن گفتیم آن چیزی بود که میتوان در این شرایط متصور شد و مطمئناً با توسعه و همهگیری این مفهوم و تکنولوژیهای وابسته به آن در آینده ابزارها و قابلیتهای فراوانی از آن را خواهیم دید که ما را شگفت زده خواهد کرد، همانطور که 20 سال پیش تصور چنین کاربردهایی برای تلفن همراه چندان راحت نبود. به هر حال ما شاید در همین لحظه نیز در آغاز مسیر متاورس هستیم و این دنیای مجازی امروزی به نوعی نسخه ابتدایی متاورس باشد که با گذشت زمان و توسعه ابزارها، سخت افزارها و پلتفرمهای آن روز به روز به نسخه کاملتر و کاربردیتری از آن خواهیم رسید.
در پایان ویدیویی را مشاهده کنید در خصوص رویای مارک زاکربرگ