اگر به دنیای ارزها علاقه‌مند باشید و اخبار آن را دنبال کنید، مطمئناً بارها نام بلاک چین را شنیده‌اید. باید بدانید که در این جا، با یک فناوری انقلابی و جدید در سیستم‌های مدیریتی جهان رو به رو هستیم.
هدف از ایجاد این فناوری، در واقع این است که فعالیت‌های نهادهای دولتی و سازمانی، بدون آن‌ها انجام شود و رو به جلو برود. از طریق این فناوری تاکنون ارزهای بسیار زیادی به وجود آمده است که از جمله آن‌ها، می‌توان به اتریوم و بیت کوین اشاره کرد.
تنها بخشی از دنیای شگفت انگیز این تکنولوژی جدید، توسط ارزهای دیجیتال تشکیل شده است. در این مقاله قصد داریم ابتدا این فناوری جهانی را معرفی کرده و در رابطه با نحوه‌ی کار کردن آن، اطلاعات دقیقی را در اختیارتان قرار دهیم. به طور کلی، باید بدانید نحوه‌ی کار این فناوری جدید، نسبتاً سخت و پیچیده است.
بلاک چین چیست؟
همان طور که می‌دانید، می‌توانیم از بانک‌ها به عنوان یک واسطه برای انجام تراکنش‌های مالی استفاده کنیم. اما فناوری جدیدی که امروزه در اختیار جهانیان قرار گرفته است، این قابلیت را ایجاد کرده است که خریداران و فروشندگان بدون واسطه با یکدیگر در ارتباط باشند. در واقع شخص ثالثی به عنوان واسطه در این جا وجود ندارد و باید بگوییم که منظور از فروشندگان و خریداران، ارسال کنندگان و دریافت کنندگان پول‌های مجازی هستند. این نوع از تراکنش، همتا به همتا نام دارد.
به منظور ایجاد امنیت در تبادلات، بلاک چین از روشی به نام رمزگذاری استفاده می‌کند.این روش حتی به منظور خرید و فروش ارزها نیز استفاده می‌شود. برخلاف سیستم‌های بانکی که در آن‌ها شاهد یک موقعیت مشخص هستیم و عملکرد آن‌ها به صورت متمرکز است، مرکز داده‌ای که در این سیستم جدید وجود دارد، کاملاً غیرمتمرکز است. همچنین باید بدانید که مرکز داده‌های غیر متمرکز در این سیستم‌ها، در سراسر جهان پخش هستند.
اصطلاح دیگری که لازم است با آن آشنا باشید، دفتر کل توزیع شده نام دارد. در واقع بلاک چین‌ها در این دفتر نگهداری می‌شوند. همه‌ی اعضای شبکه می‌توانند به این دفتر کل دسترسی داشته باشند و تمامی حساب‌ها با جزئیات کامل و به صورت کاملاً شفاف برای همه وجود دارد. در این شبکه، ما با زنجیره‌ای از رایانه‌ها رو به رو هستیم که درست بودن تراکنش‌های انجام شده بین شما و طرف مقابلتان را تأیید می‌کند. در نهایت پس از تأیید به سیستم فناوری جدید اضافه می‌شوند.
ساختار بلاک چین
اکنون که با این سیستم فناوری جدید تا حدودی آشنا شده‌اید، لازم است ساختار آن را نیز بشناسید. در این بخش از مقاله قصد داریم به زبان ساده، در رابطه با این موضوع صحبت کنیم.
قسمت‌های دیجیتالی اطلاعات، هر یک از بلوک‌های موجود در این سیستم را تشکیل می‌دهند. ساختار این سیستم را به طور کلی، می‌توان به سه بخش تقسیم کرد:
- بخش اول را اطلاعات مربوط به تراکنش‌های شما تشکیل می‌دهد. به عنوان مثال، می‌توان به زمان، تاریخ و آخرین مبلغ خرید اشاره کرد.
- بخش دوم مربوط به اطلاعات افرادی است که در معاملات شرکت کرده‌اند. در این جا به جای نام واقعی شما از یک امضای دیجیتال استفاده می‌شود. در واقع جهت خرید به هیچ کدام از اطلاعات شناسایی شما نیاز نبوده و تنها با استفاده از یک امضای دیجیتال که مختص خود شماست، خرید نهایی ثبت می‌شود.
- باید بدانید که هر کدام از بلوک‌ها، دارای اطلاعات متمایزی نسبت به یکدیگر هستند. به عنوان مثال، می‌توان به اثرانگشت هر فرد اشاره کرد که با دیگری متفاوت است. در هر بلوک، کد منحصر به فردی به نام هش وجود دارد. این کد، امکان تشخیص بلوک‌ها را از یکدیگر را ایجاد کرده است. با توجه به این قابلیت، اگر دو بلوک در دو معادله متفاوت دارای جزئیات یکسانی باشند، به دلیل داشتن کدهای منحصر به فرد، قابل تفکیک کردن هستند.
نحوه عملکرد بلاک چین به چه صورت است؟
برای آن که درک بهتری از این سیستم داشته باشید، بهتر است ابتدا در رابطه با تراکنش‌های بیت کوین صحبت کنیم. البته پیش از آن باید بدانید که این سیستم جدید در واقع اصلی‌ترین فناوری زیر ساختی بیت کوین‌ها است. به بیان دیگر باید بدانید که به وجود آمدن بیت کوین‌ها بر پایه‌ی این تکنولوژی جدید است.
ناگفته نماند که این سیستم جدید تنها بیت کوین‌ها را در بر نمی‌گیرد و هر نوع ارز دیجیتالی که بر پایه‌ی همین فناوری ساخته شده باشد نیز در این سیستم قرار می‌گیرد.
اکنون برای آن که نحوه‌ی کار کردن این سیستم را بیشتر توجه شوید، به بررسی نحوه‌ی تراکنش بیت کوین‌ها می‌پردازیم. تمامی اطلاعات به همراه جزئیات هر کدام از تراکنش‌های صورت گرفته با بیت کوین‌ها را در خود ذخیره می‌کند. بدین ترتیب اگر یک کاربر قصد داشته باشد این ارز دیجیتال را بیش از دو بار، معامله کند، منع می‌شود. معامله بیت کوین‌ها بیش از دو بار، در این سیستم به عنوان کلاهبرداری شناخته می‌شود.
زمانی که داده‌های جدیدی در هر بلوک ذخیره می‌شود، در نهایت به بلاکچین اضافه می‌شود. این گونه است که با زنجیره‌ای از بلوک‌ها رو به رو می‌شویم که به یکدیگر وصل شده‌اند. به طور کلی برای آن که یک بلوک به این سیستم اضافه شود، لازم است چهار مرحله‌ی مهم انجام شود.
چهار مرحله ی مهم در انتقال ارزهای دیجیتال
- مرحله اول: در ابتدا لازم است یک معامله انجام شود.
- مرحله دوم: پس از خرید، در مرحله دوم باید معامله شما تأیید شود. این کار توسط شبکه رایانه‌ها انجام می‌شود. این شبکه‌ها بیش از هزاران رایانه هستند که در تمام جهان به طور گسترده وجود دارند. بنابراین از طریق رایانه، این شبکه بررسی می‌شود. این بررسی به منظور تطبیق دادن معامله انجام شده با سفارش شما است.
- مرحله سوم: هر معامله درسیستم بلاک چین، باید داخل یک بلوک ذخیره شود. پس از آن که درستی معامله شما تأیید شود، اطلاعات در یک بلوک اختصاصی ثبت می‌گردد. بد نیست بدانید که اطلاعات معامله‌ی شما در آن جا در کنار بی‌شمار تراکنش مشابه دیگر قرار می‌گیرد.
- مرحله چهارم: دانستید که به هر بلوک یک کد (هش) داده می‌شود. در واقع پس از آن که همه‌ی معاملات یک بلوک مورد تأیید قرار بگیرند، یک کد شناسایی اختصاصی به نام هش به آن بلوک داده می‌شود. در نهایت، پس از اختصاص دادن کد هش، بلوک به بلاک چین اضافه می‌شود.
یک مثال ساده
برای آن که نحوه‌ی کار این سیستم را بهتر درک کنید، با یک مثال ساده ادامه می‌دهیم. فرض کنید رضا قصد دارد مبلغ 500 هزار تومان به حساب دوستش سینا واریز کند و این را هم در نظر داشته باشید که هر دوی آن‌ها در یک بانک حساب دارند.
برای انجام این کار، لازم است در ابتدا رضا به بانک درخواست انتقال خود را اعلام کند. حساب رضا توسط بانک بررسی می‌شود و پس از آن که از موجودی لازم برای انتقال اطمینان حاصل شود، تراکنش انجام می‌شود. در نهایت مبلغ 500 هزار تومان از حساب رضا کم شده و به حساب سینا اضافه می‌شود. پس از انتقال، پایگاه داده بانک مجدداً به روز می‌شود.
بلاک چین نیز نوعی پایگاه داده به حساب می‌آید. تقریباً تمام تراکنش‌ها، طبق فرآیندی که در مثال بالا بیان کردیم انجام می‌شود. مهم‌ترین و اساسی‌ترین تفاوت در این است که در این سیستم، واحد مخصوصی به منظور بررسی نمودن حساب‌ها و به روزرسانی کردن آن‌ها وجود ندارد. در عوض این مسئولیت بر عهده‌ی تمام گره‌ها است.
نحوه ی انتقال بیت کوین ها
حال فرض کنید رضا قصد دارد، 2 بیت کوین برای رضا بفرستد. کل دارایی ارز رضا نیز همین مقدار است. برای آن که انتقال انجام شود، از طریق ایجاد تراکنش در کیف پول، پیام انتقال به گره‌ها و شبکه‌های آن فرستاده می‌شود. گره‌ها این پیام را مشاهده کرده و در ادامه توسط دفتر کل توزیع شده، مورد بررسی قرار می‌گیرد. اگر در نهایت گره‌ها مطمئن شدند که رضا مقدار ارز مورد نیاز را دارد، تراکنش انجام شده و به بلوک اضافه می‌گردد.
نکته: دقت داشته باشید که لازم است هویت رضا در شبکه به منظور بررسی دارایی‌ها مشخص باشد. این کار از طریق کلید خصوصی قابل انجام است.
مفهوم گره یا نود در بلاک چین
گره یا نود: گره یا نود به ماشین‌ها یا دستگاه‌های متصل به شبکه گفته می‌شود که وظیفه دارند، کپی اطلاعات بلک چین را نگهداری کنند. همچنین وظیفه دارند اطلاعات را با دیگر دستگاه‌ها به اشتراک بگذارند. برای راه‌اندازی نود، تنها نیاز است نرم افزار شبکه دانلود شده و نصب گردد. دیگر مراحل توسط خود نرم افزار و سیستم انجام می‌شود. در این جا تعریف خاصی از نود را ارائه دادیم.
باید بگوییم که نود یا گره را در تعاریف دیگر، به هر کسی گفته می‌شود که با شبکه ارتباط دارد. به عنوان مثال می‌توان به رمزارزها اشاره کرد، که در گوشی شما یک اپلیکیشن کیف پول به عنوان یک نود در شبکه است.
به ادامه مثال بر می گردیم
اطلاعاتی که در هر بلوک بلاک چین وجود دارد، شامل کد اختصاصی بلوک قبلی و تراکنش‌های تأیید شده است. به منظور ایجاد رقابت میان ماینرها، عبارتی به نام نانس به میان می‌آید. نانس براساس سختی شبکه به اطلاعات اضافه می‌گردد. در واقع نانس به معنای عددی است که تنها یک بار استفاده می‌شود. این عبارت توسط شبکه مطرح شده و ماینرها به دنبال پیدا کردن آن هستند.
می‌دانید که هر گونه تغییرات کوچکی بر روی وردی، باعث تغییر خروجی هشینگ می‌شود. از این جهت است که ماینرها، نانس‌های متفاوتی را به ورودی اضافه می‌کنند و امتحان می‌کنند که در انتهای کار، مناسب‌ترین خروجی هش را پیدا کنند.
این خروجی از تعدادی صفر برحسب نانس استفاده شده، تشکیل شده است. پس از آن که ماینری، هش را حل نماید، نانس نهایی به کل شبکه فرستاده می‌شود. گره‌های دیگر با قرار دادن نانس در اطلاعات بلوک و اجرا نمودن تابع هش، درستی این ادعا را بررسی می‌کنند. در صورت تأیید نهایی، بلوک به زنجیره اضافه خواهد شد.
پس از آن که بلوک ایجاد شود، اطلاعات آن در تمام شبکه توزیع شده و در نهایت دفتر کل برای تمامی گره‌ها به روز می‌شود. اگر رضا تصمیم بگیرد 2 بیت کوین دیگر به سینا بفرستد، با بررسی دفتر کل توسط نودها، این نتیجه گرفته می‌شود که رضا این مقدار ارز را ندارد. در این جا، تراکنشی انجام نخواهد شد. در سیستم بلاکچین، این مسأله خرج مضاعف نام دارد که سیستم از آن جلوگیری می‌کند.
یک نکته مهم در رابطه با ارزهای دیجیتال، بلاکچین و بیت کوین
بسیاری از افراد در بازار ارزها، نمی‌توانند به درستی تفاوت میان بلاکچین و بیت کوین‌ها را درک کنند. در طول مقاله دانستید که بلاکچین در واقع زیر ساخت بیت کوین‌ها است، بنابراین می‌توان به این نتیجه رسید که این دو مفهم به یکدیگر وابسته‌اند. اما باید دقت داشته باشید که به جای یکدیگر استفاده نشوند.
همان طور که در ابتدای مقاله هم توضیح دادیم، بلاک چین یک تکنولوژی جدید است که به منظور ذخیره‌سازی امن اطلاعات به وجود آمده است. و اما رمز ارزها به عنوان یکی از کاربردهای این تکنولوژی هستند. بیت کوین نیز در واقع اولین رمز ارزی است که به وجود آمده است.
کلام آخر
در این مقاله، در ابتدا به معرفی یک تکنولوژی نوین به نام بلاک چین پرداختیم. پس از آن که با مفاهیم مهم و اساسی این تکنولوژی آشنا شدید، در ادامه در رابطه با نحوه‌ی عملکرد این سیستم، توضیحات کامل و جامعی را خدمت شما عزیزان ارائه دادیم.
